Jaarlijks controleert RVO, via steekproeven, bedrijfsbezoeken en gerichte controles, landbouwbedrijven op hun administratie in het kader van de Meststoffenwet en op het naleven van de gebruiksnormen, de verantwoordingsplicht en de mestverwerkingsplicht. Dit gebeurt zowel administratief (op basis van afwijkingen of uitschieters in bepaalde controle getallen of verhoudingen tussen getallen) als door middel van een bedrijfsbezoek. Een kort overzicht van de verschillende controles die worden uitgevoerd en de wijze waarop dit gebeurt.
Administratieve controle
Bij administratieve controles baseert RVO zich op de door aangifteplichtige ingevulde formulieren en op gegevens van andere instanties. Daarbij zoekt men naar afwijkingen van logische verbanden (bijvoorbeeld: de hoeveelheid fosfaat in het afgenomen voer en het aantal geregistreerde varkensrechten). Soms vraagt men extra informatie bij de aangifteplichtige. Wanneer blijkt dat de gebruiksnormen zijn overschreden dan laat RVO dit per brief weten. Dit is de zogenaamde vooraankondiging. Hierop kan een zienswijze worden ingediend. Na de beoordeling van die zienswijze (of na het verstrijken van de termijn) neemt RVO een definitief besluit. Bent u het niet eens met dit besluit, dan kunt u bezwaar maken. RVO zal dit beoordelen en een besluit nemen. Bent u het daar niet mee eens, dan staat de gang naar de rechtbank open en kunt u beroep instellen tegen het besluit.
Controle door bedrijfsbezoek
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert bedrijven door deze daadwerkelijk te bezoeken. Het kan zijn dat medewerkers van de NVWA hierbij ook nagaan of de administratie klopt en voldoet aan de voorwaarden. Constateren zij een afwijking, dan maakt de NVWA hiervan een rapport op en stuurt dat naar RVO. RVO beoordeelt dit en laat per brief weten aan wat het resultaat is. Mogelijk volgt daarop een waarschuwing of een boete. Bij zwaardere overtredingen stuur RVO eerst een brief met een vooraankondiging. Hierop kan een zienswijze worden ingediend. Op basis van een beoordeling van de omstandigheden en die zienswijze neemt RVO een besluit. Bent u het niet eens met dit besluit, dan staat de mogelijkheid tot bezwaar open. RVO zal het bezwaarschrift beoordelen en komen met een besluit. Bent u het daar niet mee eens, dan staat de gang naar de rechter open en kunt u beroep instellen tegen het besluit.
Controle op gebruiksnormen en verantwoordingsplicht
Bedrijven met landbouwgrond moeten voldoen aan de gebruiksnormen. Voor bedrijven met weinig of geen landbouwgrond, geldt de zogenaamde verantwoordingsplicht. Bedrijven met meerdere bedrijfstakken (bijvoorbeeld melkvee en pluimvee), moeten soms voldoen aan zowel de gebruiksnormen als de verantwoordingsplicht. Beiden worden los van elkaar beoordeeld. In 2015 zal RVO controleren op de naleving van de gebruiksnormen en de verantwoordingsplicht over 2014. Daarbij heeft men aangegeven zich vooral op bedrijven te richten die gelegen zijn op de zandgronden in het zuidoosten van Nederland. Dergelijke controles kunnen zowel administratief plaatsvinden als door een bedrijfsbezoek.
Wordt een boete opgelegd dan gaat RVO uit van de standaard boetebedragen. Wel dient men rekening te houden met de ernst van de overtreding. De boetebedragen zijn:
- € 7 per overschreden kilo stikstof voor de gebruiksnorm dierlijke meststoffen
- € 7 per overschreden kilo stikstof voor de gebruiksnorm stikstof totaal
- € 11 per overschreden kilo fosfaat voor de gebruiksnorm fosfaat totaal
- € 3,50 per kilo overschreden stikstof voor gebruiksnorm stikstof als ook op grond van de gebruiksnorm dierlijke meststoffen een boete wordt gegeven
- € 5,50 per kilo overschreden fosfaat voor gebruiksnorm fosfaat als ook op grond van de gebruiksnorm dierlijke meststoffen een boete wordt gegeven
- € 11 per kilo fosfaat en € 7 per kilo stikstof waarvan de afvoer niet is aangetoond
Controle op de mestverwerkingsplicht
Sinds 1 januari 2014 moeten bedrijven die dierlijke mest produceren voldoen aan de mestverwerkingsplicht. Afhankelijk van de regio waarin u bedrijf ligt, moet u een bepaald percentage van de geproduceerde mest laten verwerken. Naast op de gebruiksnormen zal RVO in 2015 controleren u bedrijven aan de mestverwerkingsplicht 2014 heeft voldaan. Wanneer RVO constateert dat niet is voldaan aan de verplichting dan volgt een vooraankondiging, waartegen een zienswijze kan worden ingediend. Op basis daarvan volgt een definitieve boete. Hiertegen kan bezwaar worden gemaakt. Op basis daarvan zal RVO een besluit nemen. Bent u het daar niet mee eens dan staat de gang naar de rechtbank open.
Wordt een boete opgelegd dan gaat RVO uit van het standaard boetebedrag van € 11 per kilogram fosfaat die te weinig is verwerkt.
Controle op derogatie
Jaarlijks controleert de NVWA 7% van de bedrijven die derogatie aanvragen. Dit gebeurt door een controle van de administratie die moet worden gevoerd en de wettelijke verplichtingen waaraan moet voldaan. Constateert de NVWA een overtreding, dan stuurt de NVWA hiervan een rapport naar RVO. Het gevolg kan zijn dat derogatie voor het bedrijf komt te vervallen. Dit wordt schriftelijk medegedeeld in de vorm van een besluit. Ook tegen dit besluit staat de mogelijkheid van bezwaar open.